Những lời kêu cứu triền miên của người dân
Thực hiện tuyến bài viết tuyên truyền về công tác bảo vệ môi trường trên địa bàn huyện Kim Thành, tỉnh Hải Dương, Phóng viên Môi trường và Đô thị Việt Nam đã ghi nhận những bức xúc của đông đảo người dân sinh sống tại xã Bình Dân.
Theo người dân, nhiều năm nay, Công ty TNHH Thương mại Tuấn Tú (Công ty Tuấn Tú) có địa chỉ tại xã Đồng Cẩm, nhưng nằm giữa khu dân cư các xã: Đồng Cẩm, Liên Hòa, Bình Dân. Trong quá trình sản xuất và nung phân bón giữa khu dân cư, Công ty đã xả khói bụi độc, gây ô nhiễm nặng nguồn không khí, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, gây nhiều hệ lụy về bệnh tật cho người dân.
Công ty TNHH Thương mại Tuấn Tú có địa chỉ tại xã Đồng Cẩm, nhưng nằm giữa khu dân cư các xã: Đồng Cẩm, Liên Hòa, Bình Dân.
Mỗi khi lò nung hoạt động là mấy cột khói phun lên, cả vùng trời nhuốm hơi nước chứa chất hóa học độc hại lan tỏa khắp không gian mấy xã xung quanh, kèm theo mùi hơi khó chịu làm cho người dân phải nhịn thở. Cửa thì thường xuyên đóng, nhưng vẫn không tránh được mùi...
Bà Trần Thị Tâm, người dân thôn Trung Tuyến bức xúc: Công ty TNHH Thương mại Tuấn Tú thành lập với dự án là sản xuất rau sạch, nhưng sau đó thực hiện sản xuất, chế biến phân bón. Từ những năm 2000, hàng ngày lò sản xuất phân bón Công ty đã thường xuyên xả hơi khói độc hại, trông như sương mù bay ra bầu không khí, làm ô nhiễm nặng không khí, đất, ô nhiễm nước. Nhà tôi luôn phải đóng kín cửa, không cho các cháu ra ngoài. Tôi bảo với các cháu là: ở trong nhà thì còn sống.
Người dân ở gần Công ty TNHH Thương mại Tuấn Tú, tập trung nói lên những bức với PV về việc lâu nay họ phải sống trong môi trường ô nhiễm.
Xen vào lời nói của rất nhiều người, bà Phí Thị Phố bức xúc không kém: Cháu tôi 13 tuổi. Tháng giêng vừa rồi phát bệnh ung thư mới mất. Gia đình tôi nghi ngờ do ngửi phải khói độc này.
Cứ tầm 8 – 9 giờ tối và vào sáng sớm là họ xả khói nhiều. Gió chiều nào là nhà đấy phải hưởng trọn. Mùi không thể chịu được – Bà Phí Thị Đằm, một người dân khác cho hay.
Khói được xả vào sáng sớm từ công ty TNHH Tuấn Tú, sau đó theo hướng gió bay vào các nhà dân.
Chị Niêm Thị Thúy – người dân có nhà ở gần Công ty TNHH Thương mại Tuấn Tú cho biết: nhà tôi cách công ty Tuấn Tú khoảng 300m. Hàng ngày dậy khoảng 4h30 sáng là thấy khói mù mịt. Các thành viên trong gia đình tôi bị bệnh hô hấp suốt ngày phải uống thuốc.
Đặc biệt, đông đảo người dân nơi đây cho rằng: Công ty TNHH Thương Mại Tuấn Tú tại xã Đồng Cẩm hoạt động ngay cạnh cơ sở khám bệnh, ngân hàng, công ty may, chợ và trường học các cấp nên sẽ càng ảnh hưởng hơn đến mọi người.
Hơn nữa, nhiều lần người dân phát hiện nguồn nước thải màu xanh đậm, mùi hôi thối xuất hiện ngay sau công ty này.
Cũng theo người dân nghi ngờ rằng, việc xả khói kéo dài đã hàng chục năm có thể là nguyên nhân khiến cho nhiều người dân xung quanh bị mắc các căn bệnh ung thư nguy hiểm, các căn bệnh đường hô hấp cho nhiều người. Chỉ tính riêng thôn Trung Tuyến với khoảng 130 hộ dân, nhưng chỉ mấy năm trở lại đây đã có 17 – 18 người bị ung thư.
Gương mặt đầy vẻ tâm trạng, bà Phạm Thị Diễn cho biết: người dân chúng tôi đã làm đơn phản ánh đi nhiều nơi đến UBND cấp xã, huyện, tỉnh. Riêng tôi đã ký vào đơn để gửi 3 lần, nhưng cứ sau mỗi lần gửi đơn, công ty ngừng xả thải ít hôm rồi đâu lại vào đấy.
Mong mỏi của chúng tôi là các lò nung phân bón của Công ty TNHH Thương Mại Tuấn Tú di dời khỏi khu dân cư, chuyển đến vị trí khác, không thể để tình trạng gây ô nhiễm môi trường và tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ về an toàn sức khỏe cho khu dân cư đông đúc.
Để xác thực những ý kiến bức xúc của người dân về việc Công ty TNHH Thương Mại Tuấn Tú xả thải, ảnh hưởng đến đời sống nhân dân, PV đã tiếp cận thông tin qua ông Nguyễn Văn Dũng – Phó Chủ tịch UBND xã Bình Dân.
Ông Dũng khẳng định: Thực trạng cái việc xả khói của công ty Tuấn Tú đúng là như thế. Gió Đông Nam thì sẽ thổi về khu dân cư của xã Bình Dân. Những hôm trời âm u, khói ở tầm thấp thì mùi rất khó chịu... Người dân kiến nghị tại các cuộc tiếp xúc cử tri và bằng văn bản nhiều lên xã. Sau đó, chúng tôi đều làm báo cáo gửi và xin ý kiến của UBND huyện Kim Thành có có sự kiểm tra.
Huyện Kim Thành nói nhiều lần Công ty Tuấn Tú gặp sự cố môi trường; xã Đồng Cẩm - nơiCông tyhoạt động bảo không có phản ánh.
Để làm rõ thêm về việc xả khói thải, nước thải ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân, PV đã liên hệ để được tiếp nhận thông tin qua UBND xã Đồng Cẩm – là nơi Công ty TNHH Thương Mại Tuấn Tú đang hoạt động.
Tại buổi trao đổi thông tin với PV ngày 9/8/2022, ông Nguyễn Anh Tuấn – Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: Công ty Tuấn Tú là một trong những công ty hoạt động đầu tiên trên địa bàn xã Đồng Cẩm khoảng từ năm 2007-2008. Ngành nghề là vận tải và sản xuất phân bón.
Đến thời điểm hiện tại về góc độ quản lý nhà nước với công ty nằm trên địa bàn, đến thời điểm hiện tại, chưa nhận được bất cứ đơn nào của công dân đề nghị liên quan đến nước thải và khói bụi của công ty Tuấn Tú cả. Trong các cuộc tiếp xúc cử tri gần đây, chúng tôi ko nhận được bất cứ phản ánh nào của người dân cả.
Còn lại qua nắm bắt được biết công ty Tuấn Tú một tháng nay do vật tư nông nghiệp tăng cao. Riêng sản xuất phân bón không sản xuất, tại vì là thị trường gần như giá vật tư tăng cao nên bà con nhân dân không đầu tư cho nông nghiệp. Hiện tại 1 tháng nay không sản xuất. Công nhân nghỉ hết.
Rất nhiều hình ảnh, video do người dân cung cấp được quay và chụp hôm 2/8/2022. Nhưng ông Phó chủ tịch UBND xã Đồng Cẩm lại nói Công ty Tuấn Tú một tháng nay không sản xuất (hình bên trái).
Sau đó, ông Tuấn cho PV số điện thoại của ông Đinh Văn Thuật – Giám đốc Công ty TNHH Thương Mại Tuấn Tú để PV gọi điện tiếp nhận thông tin.
Trao đổi qua điện thoại, ông Thuật cho biết: Đơn thư, người dân phản ánh thì anh không biết. Nhưng vì đứt gãy chuỗi cung ứng thì lâu lắm rồi anh không sản xuất. Với hai là thường xuyên cứ 15 ngày các đơn vị sẽ đo khói. Sản xuất cái này anh chỉ sấy củi thôi. Đôi khi củi ướt. Với hai là mấy bà quét rác thì cái cây cau vua của anh nó nhiều ấy, thế là nó mang nó tống vào đốt. Về môi trường thì công ty anh là tốt nhất so với các đơn vị sản xuất.
Khi PV đề xuất ghi nhận hình ảnh thực tế quy trình bảo vệ môi trường trong sản xuất của công ty, ông Thuật liền nói: "Anh dừng lâu lắm rồi, từ tết đến giờ có chạy đâu, có sản xuất đâu mà em thăm được”.
Còn việc người dân chụp và quay được rất nhiều hình ảnh Công ty Tuấn Tú xả khói ra môi trường mấy ngày gần đây, ông Thuật liền quả quyết: "Cái đấy không phải đâu. Có những người không ấy, nó ghép các hình ảnh có nhiều vấn đề”.
Nhưng sau khi mang những phát biểu của lãnh đạo xã Đồng Cẩm và Công ty TNHH Thương Mại Tuấn Tú đối chiều với những thông tin bức xúc và hình ảnh của người dân cung cấpthì lại hoàn toàn khác:
Anh T – người dân thôn Phí Gia, xã Đồng Cẩm cho biết: "Mỗi khi công ty này hoạt động thì cái khói bốc lên khét không chịu được. Cảm tưởng mình hít khói vào khó thở. Nhà anh có đợt cuối năm gió thổi về hướng này phải đóng cửa 24/24. Khói nó vào trẻ con không thở được, khó chịu”.
Anh T nói thêm: "Người dân đã đưa đơn, phản ánh rất nhiều lên xã Đồng Cẩm, huyện và tỉnh. Mấy nhà ông Huấn là họ đưa đơn lên xã Đồng Cẩm rồi đấy. Người dân đưa đơn lên rất nhiều, nhưng cứ kiểm tra lại đâu vào đấy.
Còn về thông tin lãnh đạo xã Đồng Cẩm không nhận được sự phản ánh nào từ nhân dân, thì anh T. quả quyết: "Thực tế ra cán bộ tạo điều kiện cho doanh nghiệp. Người dân người ta ở, người ta hít, ngửi mới là thực tế. Chẳng ai che được. Cái này đã đưa lên cả kênh VTC14 rồi”.
Đặc biệt, toàn bộ những hình ảnh người dân cung cấp việc Công ty TNHH Thương Mại Tuấn Tú xả khói thải gây độc hại cho họ đều được quay, chụp trong những ngày gần đây. Vậy nếu việc Công ty Tuấn Tú đã dừng hoạt động như chia sẻ của ông Tuấn và ông Thuật, thì tại sao lại có khỏi thải ra môi trường?
Ở một diễn biến khác, theo người dân nơi đây, vào ngày 4/8/2022, một người dân tại xã Đồng Cẩm chụp lại hình ảnh Công ty TNHH Thương Mại Tuấn Tú xả khói thải và đăng lên nhóm công khai "Người Kim Thành_24h”. Nhưng vì một lý do nào đó mà tối ngày 8/8/2022, người của Công ty TNHH Thương Mại Tuấn Tú đã đến tận nhà dân để yêu cầu họ gỡ tin đã đăng.
Đối chiếu những lời nói của ông Nguyễn Anh Tuấn – Phó Chủ tịch UBND xã Đồng Cẩm; ông Đinh Văn Thuật – Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Tuấn Tú với những chia sẻ, hình ảnh người dân cung cấp và việc thuyết phục người dân gỡ tin đã đăng trên mạng xã hội, thì người dân có quyền đặt câu hỏi: phải chăng, hai ông này đang cố tình không minh bạch thông tin về việc sản xuất và xả khói thải? Hay đâu mới là nguyên nhân để sự việc ngày càng trở nên bức xúc trong nhân dân?
Để sự việc được làm sáng tỏ, PV đã liên hệ tiếp nhận thông tin qua UBND huyện Kim Thành và được Chủ tịch huyện Phạm Quang Hưng kết nối làm việc với Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện.
Tại buổi làm việc chiều ngày 9/8/2022, ông Vũ Văn Hải – Trưởng Phòng TNMT cho biết: Từ báo cáo thì việc người dân phản ánh công ty Tuấn Tú xả thải gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến đời sống người dân là có. Phòng TNMT hiện đang làm báo cáo tham mưu UBND huyện báo cáo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hải Dương. Trên cơ sở đó huyện sẽ quyết liệt giải quyết việc liên quan đến lĩnh vực môi trường, cuộc sống của người dân 2 xã Bình Dân và Đồng Cẩm.
Trao đổi thêm về vấn đề này, Bà Nguyễn Thị Việt Hà – Phó trưởng Phòng TNMT huyện Kim Thành khẳng định: Trước đây công ty Tuấn Tú được UBND huyện phê duyệt sản xuất vật tư nông nghiệp. Trong quá trình hoạt động, công ty nhiều lần bị kiến nghị về cái mùi khó chịu chứ không phải bây giờ. Những phản ánh của người dân là có căn cứ. Về khách quan, Công ty Tuấn Tú nằm trong khu vực nhạy cảm, nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao.
"Công ty Tuấn Tú đã nhiều lần xảy ra sự cố về môi trường. Thứ nhất là vụ nổ nồi hơi năm 2019 gây chết hoa màu của bà con. Một lần nữa là nước gần cửa xả của công ty có tình trạng cá chết. Chi cục bảo vệ môi trường cùng với Phòng Kiểm soát môi trường cũng cho người về kiểm tra, sau đó yêu cầu công ty hoàn thiện tất cả các thủ tục về môi trường. Sở Tài nguyên và Môi trường có phạt Công ty Tuấn Tú vì cửa xả thải của công ty chung với điểm thoát nước mặt”.
Trong năm 2019, từ phản ánh của các chính quyền cấp cơ sở, Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương cũng đã phê duyệt thành lập đoàn kiểm tra liên ngành đối với hoạt động sản xuất phân bón của Công ty TNHH Tuấn Tú
Từ những chia sẻ của người dân, cán bộ xã Bình Dân, lãnh đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Kim Thành thì những dấu hiệu vi phạm về môi trường của Công ty TNHH Thương mại Tuấn Tú đã rõ. Nhưng tại sao sự việc vẫn không được kiểm tra, xử lý triệt để? Vì sao lãnh đạo UBND xã Đồng Cẩm là những cán bộ gần dân nhất mà lại không biết được những lời "kêu cứu” của chính người dân trên địa bàn?
Hay phải chăng, như người dân nói cán bộ xã Đồng Cẩm đang tạo điều kiện cho doanh nghiệp, bất chấp sự phản đối của nhân dân? Và không biết, người dân sinh sống cố định xung quanh Công ty TNHH Thương mại Tuấn Tú còn phải đi "kêu cứu” những đâu, đến bao giờ để không phải sống trong môi trường ô nhiễm hiện tại!
Để sự việc được sáng tỏ, mang lại niềm tin trong nhân dân, kính mong UBND huyện Kim Thành; UBND tỉnh Hải Dương; Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hải Dương; Cảnh sát Môi trường, Công an tỉnh Hải Dương và các Ban, ngành liên quan vào cuộc kiểm tra, làm rõ sự việc!