Máy múc ầm ầm múc nước thải đen bóng từ mương thải, đổ lên vị trí hố cao. Sau đó, múc đất trộn với nước thải đen bóng thành 1 hỗn hợp sền sệt, để phơi nắng, phơi mưa.
Đây là hình ảnh chúng tôi ghi lại vào chiều ngày 19/8/2024 tại nhà máy sản xuất dầu điều Công ty TNHH LC Buffalo ở khu phố Bàu Ké, thị trấn Tân Phú huyện Đồng Phú tỉnh Bình Phước. Điều đáng nói, đây cũng chính là công ty vừa xảy ra nổ lò hơi ngày 5/8/2024 khiến 2 công nhân tử nạn. Không nhắc thêm về vụ tai nạn thương tâm nhưng vấn đề môi trường, khói thải, nước thải của nhà máy này từ lâu đã khiến nhiều người dân quanh nhà máy bức xúc.
Và thực tế phóng viên ghi nhận vấn đề môi trường tại đây như người dân phản ảnh là có cơ sở. 14h ngày 19/8, quanh nhà máy, mùi hôi, hắc bốc lên nồng nặc bất thường. Bên trong nhà máy, ngay sát bức tường giáp ranh với nhà dân, chiếc máy múc đang múc từng gầu nước thải đen bóng từ mương chứa nước thải, đổ lên vị trí cao hơn. Vị trí này đã được đào hố sẵn. 1 người mặc áo trắng đứng chỉ đạo và giám sát hoạt động của chiếc máy múc này. Xung quanh nhiều công nhân chạy ngược xuôi theo chỉ đạo. 1 người khác ngồi 1 mình ở vị trí góc tường, có vẻ như làm nhiệm vụ cảnh giới vì vị trí này có thể bao quát dễ dàng hoạt động của chiếc máy múc từ bên ngoài.
Khi máy múc hoạt động, 1 chiếc xe nâng chạy liên tục từ khu sản xuất, chở theo nhưng bảo tải trắng. Bên mép mương nước thải, rất nhiều thùng phuy lớn lem nhem màu đen như dầu nhớt. 2 công nhân khác thì dùng những dụng cụ như gáo múc nước có cán dài, liên tục lùa nước thải về phía cống. Có vẻ vị trí này có độ sâu, dễ hơn cho máy múc làm việc. Cứ như vậy chiếc máy múc cùng các công nhân làm việc liên tục đến gần 17h thì công việc kết thúc và rút đi.
Nhiều năm phải sống trong cảnh hôi thối vì khói thải và nước thải, anh Hồng rất bức xúc cho biết: "Khi trời mưa nước ở trong nhà máy tràn ra toàn nước đen xì, nước toàn chảy qua cá lỗ tường, chảy qua vườn, chảy qua đường như nước suối. Theo tôi để ý nhà máy này không có chỗ cho nước thải đi, chỉ múc cái hố để nước thải ra, mỗi lần mưa lại tràn hết đi, bao nhiêu năm nay như vậy rồi”. Những gì anh Hồng nói đúng như hiện trạng con mương nước thải và khu chôn lấp. Con mương, nước thải đen bóng vẫn còn lượng nước lớn, kéo dài từ khu sản xuất, chạy dọc bức tường bao nhà máy khoảng hơn 200m.
Con mương chứa nước thải này không được lót bạt chống thấm. Và nước thải ở đây không có dấu hiệu của việc xử lý. Vị trí chôn nước đen bóng và đất được trộn như hồ vữa. Nước đen bóng và sền sệt vương vãi, loang lổ khắp trên mặt đất. Chỉ một trận mưa là nước này sẽ chảy tràn ra ngoài và xóa sạch dấu vết. Vì sao loại nước thải này không được đem đi xử lý mà lại được trộn và chôn xuống đất?. Hành vi chôn chất thải, xả nước thải chưa qua xử lý này có đúng quy định? Có được cấp phép bởi cơ quan có thẩm quyền hay không?
Thiết nghĩ, cơ quan chức năng cần có sự vào cuộc nghiêm túc để làm rõ vấn đề này bởi nước thải sản xuất dầu điều chứa rất nhiều chất độc hại. Trong điều kiện yếm khí, chất thải có thể sinh ra nhiều loại khí độc gây hại cho người nếu hít phải. Còn nước thải được chôn xuống đất, lâu ngày có thể thẩm thấu vào đất gây ô nhiễm đất và các mạch nước ngầm.