Thực hiện chỉ đạo của UBND thị xã Đông Triều (tỉnh Quảng Ninh) về việc làm rõ nội dung phản ánh, trả lời công khai cho toà soạn Môi trường và Đô thị Việt Nam liên quan đến nội dung bài viết "Quảng Ninh: Cần kiểm tra DN "phân lô bán mộ” tại nghĩa trang nhân dân phường Mạo Khê -  https://www.moitruongvadothi.vn/quang-ninh-can-kiem-tra-dn-phan-lo-ban-mo-tai-nghia-trang-nhan-dan-phuong-mao-khe-a168440.html”.

Ngày 5/8, Công ty TNHH Hải Yến (Công ty Hải Yến) đã có văn bản báo cáo về hoạt động xây dựng hoàn thiện mộ phần tại nghĩa trang Vĩnh Phú.

Theo báo cáo của Công ty Hải Yến, năm 2007, sau khi xem xét năng lực của Công ty, ngày 09/8/2007, HĐND Thị trấn nay là phường Mạo Khê đã ban hành Nghị quyết số 11/NQ-HĐND giao diện tích đất nghĩa trang nhân dân khu Vĩnh Phú cho Công ty Hải Yến tiếp tục thực hiện công tác quản lý nghĩa trang và tổ chức dịch vụ tang lễ trên địa bàn, phục vụ nhu cầu của nhân dân.

Sau khi nhận nhiệm vụ mà HĐND và UBND thị trấn Mạo Khê giao, chủ sở hữu Công ty (Công ty Hải Yến – PV) ông Đào Minh Hải đã tiến hành hoạt động đầu tư quản lý vào khu đất nghĩa trang, sau đó liên hệ với các cơ quan có liên quan để xin lập quy hoạch và nhận được trả lời: Do khu đất chỉ có khoảng 20.000m2 đã có một số mộ hiện trạng, không đủ điều kiện để lập quy hoạch theo quy định của pháp luật và nếu muốn lập quy hoạch thì phải gộp chung toàn bộ đất nghĩa trang trên địa bàn huyện nay là thị xã Đông Triều để thực hiện. Sau đó ông Hải đã liên hệ với chính quyền địa phương trong thị xã để thực hiện nhưng không đạt được sự đồng thuận, bởi vậy ý định lập quy hoạch không thực hiện được.

Cũng theo báo cáo của Công ty Hải Yến, từ năm 2007 đến nay ông Hải đã dùng tài sản cá nhân đầu tư xây dựng hạ tầng, hệ thống đường nội khu, tường bao, mặt bằng và xây dựng mộ thô. Uớc tính giá trị đầu tư trên 10 tỷ đồng để phối hợp cùng với Công ty Hải Yến bàn giao đất nghĩa trang không thu tiền, thu tiền chuyển nhượng phần công trình xây dựng mộ hoàn thiện sau khi có sự trao đổi, thỏa thuận thống nhất giữa các bên.

Từ nội dung báo cáo của Công ty Hải Yến đã phát lộ những dấu hiệu buông lỏng quản lý về đất đai, xây dựng và môi trường của chính quyền các cấp thị xã Đông Triều. Cụ thể như sau:

Theo Nghị quyết số 11/NQ-HĐND nêu trên, thì chính quyền địa phương chỉ giao diện tích đất nghĩa trang Vĩnh Phú cho Công ty Hải Yến với mục đích thực hiện công tác quản lý nghĩa trang và tổ chức dịch vụ tang lễ trên địa bàn, phục vụ nhu cầu của nhân dân, chứ không cho phép cá nhân ông Đào Minh Hải hay Công ty Hải Yến thực hiện quy hoạch, xây dựng mộ mới trên khu đất 20.000 m2 của nghĩa trang Vĩnh Phú để giao, bán cho người dân.

Mặt khác, có thể thấy từ năm 2007, ông Đào Minh Hải và Công ty Hải Yến đã có tham vọng "tư nhân hoá” nghĩa trang nhân dân Vĩnh Phú nhưng không được cơ quan chức năng địa phương chấp thuận, với lý do: …Do khu đất không đủ điều kiện để lập quy hoạch theo quy định của pháp luật, và không đạt được sự đồng thuận của chính quyền địa phương nên ý định lập quy hoạch khu nghĩa trang mới Vĩnh Phú không thực hiện được.

Mặc dù không được chấp thuận việc thực hiện quy hoạch, xây mới khu nghĩa trang Vĩnh Phú nhưng ông Đào Minh Hải chủ sở hữu Công ty Hải Yến có biểu hiện lợi dụng Nghị quyết của HĐND thị trấn Mạo Khê để cố tình thực hiện bằng được ý đồ, mục đích của mình khi đầu tư xây dựng hàng loạt hạng mục công trình như: Xây dựng tường gạch xỉ và gạch chỉ, tổng số khoảng 2.500m2; Đường bê tông toàn bộ nội khu nghĩa trang; Xây dựng 2.186 ngôi mộ trên diện tích khoảng 7.000m2; San gạt mặt bằng 10.000m2 sử dụng cho việc hung táng; Xây dựng nhà quản trang, cây hương nghĩa trang và hành lang đường, khuôn viên cây xanh khoảng 3.000m2; (Trích số liệu thống kê trong báo cáo của Công ty Hải Yến).

Việc tổ chức xây dựng hàng loạt công trình và hàng nghìn ngôi mộ nêu trên có được cơ quan chức năng cấp phép hay không thì trong báo cáo của Công ty Hải Yến không nêu rõ. Tuy nhiên, nhiều ý kiến của người dân địa phương cho rằng ông Đào Minh Hải chủ sở hữu Công ty Hải Yến đã tự "hô biến” 20.000m2 đất nghĩa trang Vĩnh Phú do Nhà nước quản lý để kinh doanh dịch vụ tang lễ, tự ý thực hiện quy hoạch, xây dựng hàng nghìn ngôi mộ để giao bán cho các hộ gia đình, qua đó thu lợi số tiền hàng chục tỷ đồng là hoàn toàn có cơ sở.

Trước thực trạng trên, dư luận đặt câu hỏi trách nhiệm về vai trò quản lý nhà nước của các cấp chính quyền thị xã Đông Triều trong quản lý đất đai, xây dựng và môi trường tại nghĩa trang Vĩnh Phú. Việc này rất cần lãnh đạo UBND thị xã Đông Triều, cơ quan chức năng tỉnh Quảng Ninh chỉ đạo kiểm tra, làm rõ.

Cũng từ báo cáo của Công ty Hải Yến đã hé lộ việc nộp thuế của các cá nhân, doanh nghiệp liên quan đến khoản thu hàng chục tỷ đồng từ việc kinh doanh dịch vụ tang lễ, mua bán mộ phần tại nghĩa trang Vĩnh Phú.

Theo đó, liên quan đến việc có hay không hoạt động kinh doanh mua bán trái phép mộ phần tại nghĩa trang Vĩnh Phú, Công ty Hải Yến báo cáo như sau: Từ năm 2007 đến nay, ông Hải đã đầu tư xây dựng 2.186 ngôi mộ (số liệu này chênh lệch với thông tin mà người Quản trang cung cấp cho PV có khoảng 3-4 nghìn ngôi mộ). Đến nay đã bàn giao (hoặc đã bán – PV) cho các hộ gia đình là 2.094 ngôi, trong số đó có 1.110 ngôi đã được sử dụng.

Về việc xác định chi phí xây dựng và đơn giá hoàn thiện 01 ngôi mộ (xây thô + ốp lát) được ông Hải thực hiện qua các thời kỳ và áp dụng cho từng giai đoạn. Theo Công ty Hải Yến, từ năm 2007 đến nay, ông Hải đã 12 lần điều chỉnh giá (tăng giá)  tương ứng với 12  giai đoạn như sau: Giai đoạn 01 từ tháng 01/2008 –  4/2010 giá một ngôi mộ là 4.590.000 đồng;… đến giai đoạn 11 tính từ ngày 10/3/2023 - 20/5/2024 giá một ngôi mộ là 10.500.000 đồng.

Kể từ ngày 20/5/2024 đến nay (tức là giai đoạn 12) giá một mộ phần được ông Đào Minh Hải và Công ty Hải Yến "thổi” lên đến 12.000.000 đồng. Thế nhưng trong báo cáo, Công ty Hải Yến lại không thông tin rõ cơ sở, căn cứ vào đâu để ông Hải và Công ty này áp dụng việc tăng giá và tổ chức thu tiền của nhân dân khi giao bán mộ, và đơn giá này có được cơ quan chức năng phê duyệt cho phép điều chỉnh và thu phí như trên.

Từ cơ sở dữ liệu trên có thể thấy ông Đào Minh Hải và Công ty Hải Yến đã thu một khoản tiền khổng lồ từ việc cung cấp dịch vụ tang lễ, giao bán mộ phần tại nghĩa trang Vĩnh Phú, thế nhưng điều lạ lùng là UBND phường Mạo Khê lại không thu được bất cứ đồng nào cho ngân sách địa phương (việc này được chính ông Trần Văn Tuấn – Phó Chủ tịch UBND phường Mạo Khê khẳng định trong buổi làm việc với PV vào ngày 01/8/2024).

Cũng cần phân tích thêm về kẽ hở để các cá nhân, doanh nghiệp dễ dàng trốn thuế trong trường hợp này là vì đối tượng khách hàng sử dụng dịch vụ tang lễ, mua bán mộ phần tại nghĩa trang Vĩnh Phú hầu hết là cá nhân, hộ gia đình nên rất ít người có nhu cầu lấy Hoá đơn đỏ (Hoá đơn giá trị gia tăng), do đó Công ty Hải Yến thường chỉ thu tiền của khách hàng thông qua phiếu thu. Chính vì vậy, việc doanh nghiệp kê khai nguồn thu và nghĩa vụ nộp các loại thuế như, thuế VAT, thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp thế nào thì thật khó để cơ quan chức năng có thể kiểm soát được.

Vậy câu hỏi đặt ra ở đây là cá nhân ông Đào Minh Hải và Công ty Hải Yến đã thực hiện nghĩa vụ nộp thuế cho Nhà nước thế nào từ việc cung cấp dịch vụ tang lễ, giao bán 2.094 ngôi mộ trên, và đến nay số tiền nộp thuế từ nguồn thu khổng lồ trên là bao nhiêu? Đây là dấu hỏi mà người dân địa phương cũng như dư luận xã hội đặc biệt quan tâm và đề nghị cơ quan chức năng thị xã Đông Triều, Chi Cục thuế Đông Triều, Công an thị xã Đông Triều cần tiến hành rà soát, xác minh, điều tra làm rõ để đảm bảo nguồn thu ngân sách Nhà nước và trả lời minh bạch trước công luận.

Theo Môi trường và Đô thị