Cơn mưa giữa trưa ngày 24/11 cũng không ngăn được dòng người xóm 2, xã Hưng Lĩnh, huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An đến tiễn đưa chị Hoàng Thị Lan về nơi an nghỉ cuối cùng. Tiếng khóc đòi mẹ của cháu Dương Trung Nghĩa (10 tuổi, con út chị Lan) khiến ai cũng xúc động, không cầm được nước mắt. Mưa mỗi lúc một nặng hạt, hoà tan nước mắt trên khuôn của những người thân trong gia đình.

Chị Hoàng Thị Lan, sinh năm 1984, quê ở xóm 2 xã Hưng Lĩnh, huyện Hưng Nguyên. Đây là vùng đất Xô Viết giàu truyền thống cách mạng của Xứ Nghệ. Năm 2003 chị tốt nghiệp lớp 12 rồi xin vào làm công nhân vệ sinh môi trường thuộc Công ty CP Môi trường và Công trình Đô thị Nghệ An. Vì vậy, năm nay mới 39 tuổi nhưng chị đã có thâm niên 19 năm công tác tại công ty này.

Là một công nhân chăm chỉ, hiền lành, chị Lan luôn được các đồng nghiệp yêu mến. Những con đường xanh sạch đẹp của thành phố Vinh có bàn tay đóng góp của chị. Hàng chục năm nay, với chiếc xe máy cà tàng, cứ 5 giờ chiều, chị lại đi gần 30 cây số từ xã Hưng Lĩnh, Hưng Nguyên xuống thành phố Vinh để làm việc. Khi tan ca cũng là lúc đồng hồ điểm sang ngày mới, chị mới tất tả về lo cơm nước cho chồng con.

Vợ làm công nhân vệ sinh môi trường, chồng làm nghề đi xây, cuộc sống tuy có vất vả nhưng luôn rộn ràng tiếng cười. Hai con trai của chị Lan chăm ngoan, học giỏi, luôn vâng lời cha mẹ. Thời điểm này, cháu Dương Trung Nguyên – học sinh trường THCS Lê Xuân Đào (Hưng Nguyên) đang ôn thi để thi học sinh giỏi tỉnh.

Nhưng mọi thứ bỗng vụt tắt khi vào khoảng 22h đêm ngày 22/11, khi chị Lan đang quét dọn, thu gom rác trên đường Phan Đình Phùng, phường Cửa Nam, TP Vinh thì 1 chiếc xe con chạy tốc độ cao đâm trúng. Qua camera an ninh của nhà dân cho thấy chiếc xe đâm chị Lan văng về phía trước, sau đó dừng lại ít giây rồi tiếp tục nhấn ga lao đi. Hiện tại sau nhiều ngày gây ra vụ tại nạn nghiêm trọng, tài xế chiếc xe con màu đen này vẫn chưa ra trình diện trước pháp luật, có dấu hiệu bỏ trốn.

Mặc dù được người dân và các đồng nghiệp Công ty Môi trường và công trình đô thị Nghệ An kịp thời sơ cứu, chăm sóc nhưng do vết thương quá nặng, chị Lan đã tử vong sau đó.

Bà Đậu Thị Bảy (năm nay 84 tuổi, mẹ chồng chị Lan) nói trong nước mắt: "Hôm đó nấu cơm xong, nó dọn ra cho tôi và thằng cu nhỏ ăn rồi tất tả đi làm chứ chưa kịp ăn gì. Nó là đứa con dâu ngoan hiền, sống trong nhà bao năm nay nhưng chưa có lời qua tiếng lại. Bây giờ nó chết, để lại tôi ốm đau bệnh tật triền miên, 2 đứa con thơ dại đang tuổi ăn tuổi học”.

Gia đình bà Bảy là gia đình cách mạng, được Chủ tịch nước tặng Huy chương kháng chiến hạng Nhì vì đã có thành tích trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Bao năm nay, bà Bảy ở với gia đình chị Lan, mọi sinh hoạt, ăn ở đều được con dâu chăm sóc chu đáo. Nhưng nay chị Lan mất rồi, không biết những ngày tiếp theo, mấy bà cháu sẽ sống ra sao. Nhìn dòng nước mắt lăn dài trên đôi má chan sạn, nhăn nheo của bà Bảy, không ai cầm được lòng.   

Làm việc gần 20 năm tại Công ty CP Môi trường và Công trình Đô thị Nghệ An, chị Hoàng Thị Lan luôn được lãnh đạo, các đồng nghiệp tin tưởng yêu mến. Đặc thù của nghề vệ sinh môi trường đi tối về khuya, tiếp xúc với rác thải, không khí ô nhiễm nhưng chưa bao giờ chị Lan kêu ca, phiền hà gì. Được giao nhiệm vụ quét dọn, thu gom rác ở đâu là chị hoàn thành sạch đẹp ở đó.

Với thành tích đạt được, vừa qua chị Hoàng Thị Lan được Chủ tịch UBND thành phố Vinh tặng danh hiệu Chiến sỹ thi đua cơ sở vì đã có thành tích xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ. Sự ghi nhận này cũng là món quà động viên để chị Lan cố gắng, lăn lộn với nghề mà không phải ai cũng làm được.

Ông Phạm Hữu Thắng- Trưởng phòng tổ chức Công ty CP Môi trường và Công trình Đô thị Nghệ An cho hay: "Chị Hoàng Thị Lan sống hoà đồng, chất phác được đồng nghiệp, lãnh đạo công ty yêu mến. Công việc thì luôn chăm chỉ, hoàn thành, được lãnh đạo thành phố, công ty ghi nhận. Đặc thù của công việc thu gom rác, quét dọn vệ sinh phố phường hết sức vất vả, không phải ai cũng làm được. Chị Lan ở mãi tận Hưng Lĩnh, Hưng Nguyên, ngày nào cũng đi cả mấy chục cây số xuống thành phố Vinh để làm việc. Đều đặn, cần mẫn, ngày nào cũng như ngày nào, chưa bao giờ bỏ việc hay xin nghỉ giữa chừng. Chị Lan mất đi, không chỉ là mất mát của tập thể công ty mà còn là mất mát rất lớn cho gia đình, để lại 2 đứa con thơ dại đang tuổi ăn tuổi học hết sức vất vả”. 

Không chỉ được hàng xóm, đồng nghiệp tin yêu, chị Lan còn được người dân trên các tuyến phố thành phố Vinh quý mến. Bà Nguyễn Thị Hoa, một người dân trên đường Phan Đình Phùng cho hay: "Hôm xảy ra tai nạn, do trời mưa, đêm khuya, nên người dân khó phát hiện, xe đâm phải thì bỏ trốn khỏi hiện trường. Tội nghiệp, chị ấy là người hiền lành, chăm chỉ, tối nào cũng lấy rác, quét dọn dọc tuyến tường này”.

Ông Phú Văn Phượng – Giám đốc Công ty CP Môi trường và Công trình Đô thị Nghệ An cho biết: "Sau khi biết tin công nhân của Công ty xảy ra tai nạn, chúng tôi đã có mặt tại hiện trường đưa đi cấp cứu nhưng do vết thương quá nặng, chị Lan đã không qua khỏi. Mấy ngày hôm nay Công ty luôn có người túc trực phối hợp với gia đình để lo việc ma chay, động viên. Hiện tại chúng tôi cũng đang phối hợp với cơ quan Công an để điều tra, xác minh chiếc xe gây tai nạn khiến chị Lan tử vong rồi bỏ trốn”.

Cơn mưa chiều như những giọt nước mắt đau thương vẫn chưa hết thôi rơi trên cánh đồng nghĩa trang Dăm Hoạt, xã Hưng Lĩnh. Những đoàn người đưa tiễn sụt sùi đi về nhưng hai đứa con chị Lan vẫn ôm ghì lấy mộ mẹ không nỡ rời buông. Cảnh tượng đau lòng ấy không ai cầm được nước mắt. Cuộc đời người công nhân quét rác đã chịu nhiều vất vả, lăn xả vào nơi ô nhiễm, bụi bẩn để làm đẹp cho đời, nay lại bất ngờ lại gặp tai ương, thật bất hạnh, thương cảm.

Bỗng trong sâu thẳm đâu đó, vang lên bài thơ Tiếng chổi tre của nhà thơ Tố Hữu:

"…Những đêm đông/Khi cơn dông/ Vừa tắt. Tôi đứng trông/Trên đường lặng ngắt. Chị lao công/ Như sắt/Như đồng. Chị lao công/ Đêm đông/Quét rác...”

Sự việc của chị Hoàng Thị Lan như một hồi chuông cảnh báo xã hội cần quan tâm hơn nữa đến những công nhân vệ sinh môi trường. Để cho cuộc sống chúng ta sạch đẹp, họ phải đối mặt với nhiều nguy hiểm khi ngày ngày ra giữa đường phố quét rác. Chị Lan không phải người lao công đầu tiên gặp tai nạn giao thông.

Đã có rất nhiều trường hợp tương tự xảy khi các công nhân môi trường ra đường lao động để mang lại mỹ quan đô thị cho người dân. Đấy là chưa kể đến những mối tiềm tàng bệnh tật do hàng ngày đối mặt với rác thải độc hại. 

Cống hiến, hi sinh là thế nhưng công nhân vệ sinh môi trường hiện nay vẫn chưa nhận được nhiều sự quan tâm, giúp đỡ của xã hội. Chương trình "Cây chổi vàng” do Tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam tổ chức có thể coi là chương trình có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, nhằm tôn vinh và hỗ trợ cho các công nhân hoạt động trong lĩnh vực vệ sinh môi trường.

Được tổ chức lần đầu tiên năm 2017, đến nay, Chương trình Cây chổi vàng đã trao giải thưởng cho hàng trăm cá nhân là các công nhân vệ sinh môi trường tiêu biểu trên toàn quốc; Xây gần 20 nhà tình nghĩa cho những công nhân vệ sinh môi trường có hoàn cảnh khó khăn đặc biêt. Những phần thưởng đó đã hỗ trợ rất nhiều cho các công nhân, giúp họ có thêm niềm tin, động lực để gắn bó với nghề.

Tuy nhiên, trước hoàn cảnh đáng thương của chị Hoàng Thị Lan cùng với sự đóng góp của chị cho ngành môi trường trong suốt gần 20 năm qua, Ban tổ chức chương trình đã quyết định trao tặng đặc cách danh hiệu và phần thưởng "Cây chổi Vàng lần thứ 4 " cho chị Hoàng Thị Lan.

Ngày 25/11/2022, Ban tổ chức chương trình "Cây chổi vàng" do TS.LS Đồng Xuân Thụ -Tổng Biên tập Tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam; Các Phó Tổng biên tập: Nhà văn Đặng Vương Hưng; Nhà báo Hà Hồng; Nhà báo Nguyễn Thị Ánh Hồng và Ông Phú Văn Phượng – Giám đốc Công ty CP Môi trường và Công trình Đô thị Nghệ An đã đến nhà thăm hỏi, động viên, trao giải thưởng "Cây chổi vàng" cho chị Hoàng Thị Lan.

Đây là hành động ý nghĩa với mong muốn động viên gia đình chị Hoàng Thị Lan và kêu gọi xã hội có những hành động thiết thực, có ích dành cho các công nhân vệ sinh môi trường./.

Theo Môi trường và Đô thị